یکی از نیازهای مدیران امروزی کنترل و نظارت بر عملکرد کارمندان و بهره وری آن ها میباشد. نظارت بر ورود و خروج پرسنل و محاسبه حقوقشان طبق این اطلاعات یکی از این موارد کنترلی میباشد. اساسا همانگونه که میدانیم وظیفه دستگاه حضور و غیاب ثبت زمان ورود و خروج پرسنل میباشد و با نصب یکی از این دستگاه ها در محل کار میتوان ورود و خروج پرسنل را ثبت نمود.
تاریخچه:
تاریخچه دستگاه حضور و غیاب به اواخر قرن 19 بازمیگردد. در آن زمان اکثر افراد در اروپا و آفریقا و آمریکا به جای داشتن کسب و کارو تجارتهای شخصی، در کارخانه های بزرگ مشغول به فعالیت می شدند در نتیجه حضوروغیاب پرسنل کارخانه ها اهمیت ویژه ای پیدا کرده بود. حجم انبوه کارها در این سازمانها، نیاز به نظارت و تجزیه و تحلیل دقیق بر روی کارکرد پرسنل در جهت سود بیشتر، ثبت دقیق ساعت های کاری جهت موفقیت شغلی را بیش از پیش آشکار نمود. در آن زمان ساعت های کاری پرسنل به صورت دستی ثبت میشد و احتمال وجود خطابسیار زیادبود. نیاز به یک روش جدید با قابلیت و اطمینان بالا جهت ثبت تردد پرسنل از ملزومات کار در سازمانها به شمار می آمد. در این راستا دستگاه حضور و غیاب جهت رفع نیازمندیها اختراع شد.که اولین دستگاه حضوروغیاب به نام پانچی اختراع شد
در نوامبر 1888 ویلارد باندی، جواهر فروش اهل آبرن نیویورک، دستگاه حضور و غیاب کلید و نوار (کاغذی) را اختراع نمود. دستگاه حضور و غیاب فوق یک ماشین ثبت زمان بود که از چرخ دنده های متعددی که توسط حرکت ساعت کنترل میشدند تشکیل شده بود. به جای استفاده از کارت ساعت حضور و غیاب این ماشین قادر به چاپ زمان دقیق تردد بر روی نوار کاغذی بود که از پیش، شماره پرسنل در آن چاپ شده بود و هر کارمند با وارد کردن شماره کلید اختصاصی خود به ماشین در حقیقیت ساعت کاری خود را ثبت مینمود.
در سال 1888 نوع دیگری از دستگاه حضور و غیاب توسط دکتر الکساندر دی اختراع شد که به دستگاه حضور و غیاب دی شهرت یافت. در این نوع دستگاه حضور و غیاب شماره های اختصاص داده شده مربوط به هر یک از پرسنل بر روی شماره گیر بزرگ دایره شکلی تعبیه شده بود. کارگران جهت ثبت ساعات کاری، ابتدا بازوی اشاره گر را بر روی شماره ی خود حرکت میدادند و سپس اشاره گر را بر روی شماره مورد نظر فشار میدادند. این امر باعث چاپ ساعت ورود و خروج بر روی کاغذهای درون دستگاه حضور و غیاب مذکور میگردید.
سیستم حضور و غیاب از سه قسمت تشکیل شده است که عبارت اند از:
– دستگاه حضور و غیاب
– بستر انتقال اطلاعات
– نرم افزار
دستگاه های حضور و غیاب انواع مختلفی دارند و وجه تمایز بین آن ها در نحوه ثبت زمان میباشد.
با پیشرفت تکنولوژی در زمینه ریزقطعه ها و بردهای الکترونیکی، کارت های هوشمند وارد عرصه شدند. دو موضوع مهم امنیت و همراه بودن آنها (mobility) از ویژگیهای مخصوص این تکنولوژی بود و تا به امروز به دلیل امنیت بسیار بالای این کارت ها و وجهه رسمیشان سبب شده است که کارایی و جایگاه خود را در ادارات و سازمان ها حفظ کنند.
خوبی استفاده از کارت هوشمند، قابلیت نگهداری اطلاعات در حافظه کارتش میباشد. همچنین بعضی از این کارتها دارای پردازشگر اختصاصی درون کارت میباشند. در این مورد، اطلاعات مهمی از قبیل پرونده پزشکی، پرونده قضایی، اطلاعات سلف سرویس، اطلاعات شغلی، اطلاعات ورود و خروج و بسیاری اطلاعات دیگر، علاوه بر دستگاه ها و سرور ها، در خود کارت نیز نگهداری میشوند و از معایب این نوع سیستم حضور و غیاب، هزینه ارائه کارت های جدید برای هرنیرو میباشد.
با پیشرفت سنسورهای نوری و خازنی، دستگاه هایی آمدند که به هیچگونه ابزار خارجی برای تایید هویت نیاز نداشتند. تایید هویت این دستگاه ها بر اساس اثر انگشت بود…
در نمونه نوری، نور توسط یک چشمی (smd) به سطح انگشت برخورد میکند و نور برگشتی از سطح انگشت به وسیله یک دوربین حساس به نور ( ccd ) دریافت گردیده و تصویری سیاه و سفید از اثرانگشت تشکیل میشود.
در نمونه خازنی، صفحه خازنی بعد از داشتن تماس با انگشت، از روی بار الکتریکی انگشت، تصویری از انگشت افراد را رسم میکند. در حال حاضر، با پیشرفت این تکنولوژی، بعضی از دستگاه های حضور و غیاب سنسورهای تشخیص اثر کف دست را نیز دارا میباشند.
نمونه جدید سنسور های بیومتریک، سیستم تشخیص چهره میباشد.
فناوری بازشناسی چهره به دلیل دارا بودن دقت بالا و سطح پایین دخالت فرد، در مواردی مثل امنیت اطلاعات، اجرا و نظارت بر قانون، کنترل تردد و ثبت تردد در سیستمهای حضور و غیاب کاربرد دارد. به همین دلیل، درطی بیست سال گذشته این فناوری در زمینه های صنعتی و علمی مورد توجه قرار گرفتهاست.
تمامی دستگاه های فعلی که امروزه در بازار موجودند، از تشخیص هویت توسط رمز عبور پشتیبانی میکنند.